اقاله حالتی است که طرفین با توافق هم قراردادی رو که قبلا بستن بهم بزنن در واقع اقاله یه نوع عقد و قرارداده با هدف از بین بردن تمام یا بخشی از یه قرارداد دیگه. به طور مثال اگه بعد از قرارداد خرید و فروش یکی از طرفین پشیمون شده باشه و بخواد معامله رو بهم بزنه و طرف دیگه این درخواست رو بپذیره به این عمل می گیم اقاله یا تفاسخ. بنابراین:
- برای اقاله باید اولاً یه قراردادی وجود داشته باشه
- ثانیاً هیچ کدوم از طرفین حق فسخ قرارداد رو نداشته باشن
- ثالثاً هر دو طرف موافق اقاله باشن.
شرایط صحت اقاله
همانطور که گفته شد اقاله یه قرارداده بنابراین باید مثل همه قراردادهای دیگه شرایط اساسی تحقق قرارداد رو داشته باشه. بنابراین:
- قصد و رضای طرفین
- اهلیت طرفین
- معلوم و معین بودن موضوع اقاله از جمله شرایط صحت اقاله است.
استثنائات اقاله
- قرارداد نکاح ( ازدواج )
- وقف
- ضمان قابل اقاله نیستن.
وقتی دو شخص توافق به اقاله می کنن باید بعد از اقاله همه چیز به حالت اول برگرده به طور مثال: در قرارداد خرید و فروش، کالایی به قیمت 1 میلیون تومن فروخته شده حالا طرفین قصد بهم زدن قرارداد رو دارن در اینجا باید کالا به فروشنده و پول به خریدار برگرده حالا:
- اگه فروشنده شرط کنه در صورتی معامله رو بهم میزنم که 100 هزار تومن از قیمت کالا رو نگه دارم و مابقی رو بپردازم این شرط باطله و باعث میشه که اقاله هم باطل بشه مگر اینکه عنوان دیگه ای برای توافقشون در نظر بگیرن.
- اگه کالایی که خریده شده تلف بشه این تلف مانع از اقاله نیست و خریدار می تونه بجای اون کالا مثل یا قیمتش رو بپردازه.