معنای لغوی و اصطلاحی قرارداد:
این واژه در لغت به معنای دارای پایداری، منصوب، مقرر، برقرار و تعیین شده می باشد و در اصطلاح عبارت است از: توافق دو یا چند اراده در ایجاد اثر حقوقی. در واقع قرارداد در معنای اصطلاحی آن هیچ تفاوتی با عقد ندارد.
در مقام استعمال، این کلمه بیشترین کاربرد عرفی را در عنوان دهی به توافقات دارد طوریکه حتی برخی افراد توافقاتی مانند بیع و اجاره را متصف به عنوان « قرارداد » به جای « عقد » می نمایند.
نوشته مرتبط با مطلب حاضر را حتما بخوانید: عقد چیست؟
به عبارت ساده تر:
هرگاه اشخاص توافق بر انجام امری می کنند، قطعا قصد مشخصی دارند و برای رسیدن به این قصد مشخص و مشترک است که اقدام به توافق می نمایند.
بنابراین:
به توافق بر انجامِ کاری برای رسیدن به قصد مشخص و مشترک هر دو طرفِ توافق، عقد و قرارداد می گویند.
به طور مثال:
قرارداد خرید و فروش (بیع) نتیجه توافق خریدار و فروشنده است با این قصد که مالکیت شی مورد توافق از فروشنده به خریدار منتقل شود.
قرارداد اجاره نتیجه توافق موجر( کسی که ملک را اجاره می دهد) و مستاجر است با این قصد که مستاجر از منافع ملک موجر برای مدت مشخص استفاده نماید.
قرارداد کار نتیجه توافق کارگر و کارفرما است با این قصد که کارگر در قبال دریافت دستمزد مشخص کار مشخصی انجام دهد.
قرارداد ازدواج (نکاح) نیجه توافق زوج (آقا) و زوجه (خانم) است با این قصد که به زوجیت یکدیگر درآیند و …
بنابراین:
هر عقد و قراردادی نتیجه توافق حداقل دو شخص است که قصد و اراده ایجاد قرارداد را داشته و آن را بیان نموده اند.
نوشته مرتبط با مطلب حاضر را حتما بخوانید: ایجاب و قبول چیست؟
توجه:
استفاده از واژه قرارداد یا عقد در عنوان توصیفی توافقات، سلیقه ای است و البته ارجح این است که از عنوان مورد استفاده قانون گذار در هر مورد تبعیت گردد.